Project

High Amplitude Delta Scuti-sterren (HADS) zijn kort-periodieke radiaal pulserende sterren van spectraalklasse A tot F. Zij pulseren met een periode van 1.5 tot 5 uur en met een amplitude van 0.2 tot 1 magnitude in V. Metaal-arme sterren in deze klasse (sterren van Populatie II) worden ook SX Phe-sterren genoemd. Zie "The Delta Scuti Network" voor meer informatie over deze sterren en delta Scuti-sterren in het algemeen.

De waarnemingen bestaan erin om één of meerdere cycli van een ster in een nacht te observeren, zodat een precies tijdstip van het maximum kan bepaald worden. Idealiter dient dit per ster eens per maand te gebeuren. Sommige van deze HADS vertonen ook niet-radiale pulsaties, maar deze sterren worden niet in dit project waargenomen omdat de extra pulsaties een nadelige invloed hebben op het bepalen van het tijdstip van maximum.

De bedoeling van het project is om periodeveranderingen in deze sterren te detecteren.  Die periodeveranderingen kunnen op lange termijn gebeuren (in de loop van tientallen jaren, bv. door de evolutie van de ster), cyclisch zijn (door een begeleider) of abrupt (volledig onvoorspelbaar en nog geen duidelijke oorzaak bekend).  Om vooral die laatste twee types goed te documenteren en een statistisch zo relevant mogelijke steekproef te hebben, dienen er zoveel mogelijk waarnemingen van zoveel mogelijk sterren gedaan te worden over een zo lang mogelijke tijd.  Het is dus een project dat over vele jaren loopt.

Tussentijdse resultaten werden gepubliceerd in IBVS 5878, 5928. en 5977.

Plannen van de waarnemingen

Om de heldere nachten optimaal te benutten en de waarnemingen over zo veel mogelijk sterren te spreiden, is het aan te raden om aan het begin van een heldere nacht de online spreadsheet van het HADS-project aan te vullen (vul je initialen met eventueel de dag van de maand in in de overeenkomstige cel; gebruik de "Edit this page" link onderaan de pagina) of om via de mailinglijst van de werkgroep te laten weten welke sterren zullen worden waargenomen. Andere waarnemers kunnen dan indien mogelijk andere sterren kiezen voor die nacht en de volgende heldere nachten. Onderstaande tabellen worden regelmatig aangepast om bij de keuze van geschikte sterren te helpen. De veranderlijken met de langste rij bolletjes in de tabel helemaal onderaan, zijn diegenen die sinds lange tijd niet meer waargenomen zijn. Objecten zonder bolletje achter hun naam hoeven in principe in de huidige maand niet meer waargenomen te worden. De onderstaande tabellen zijn gebaseerd op de ingestuurde waarnemingen, en houden dus geen rekening met eventuele aankondigingen op de mailinglijst, noch met de online spreadsheet. Het zou immers kunnen dat de kwaliteit van de data of de duur niet voldoende is om een betrouwbaar tijdstip van maximum te bepalen. De waarnemingen in een groene cel in de online spreadsheet werden ontvangen en verwerkt, de andere nog niet.

Waarnemingstips

Pas de gebruikte belichtingstijd aan, zodat je minstens een twintigtal punten per cyclus hebt, met een nauwkeurigheid van 0.01 mag of beter. Meer dan 40 punten per cyclus zijn in principe niet nodig. Probeer ook steeds iets langer dan één cyclus waar te nemen, zodat er minstens één maximum niet net aan het begin of het einde van de waarnemingsperiode valt. Het is zeker geen probleem om meerdere cycli in dezelfde nacht waar te nemen. Dit laat immers gemakkelijker toe de stabiliteit van de lichtcurve te controleren en eventuele niet-radiële pulsaties uit te sluiten. Vergewis je ervan dat de tijden correct zijn (tot op enkele seconden nauwkeurig). Gebruik steeds UT. Correctie naar een heliocentrische JD hoeft niet te gebeuren.

Je kiest best vergelijksterren en checksterren die ongeveer dezelfde helderheid en kleur als de variable hebben. Dat is natuurlijk niet altijd mogelijk. De vergelijkster is in principe de helderste ster (helderder dan de checksterren). De tabel onderaan geeft in de voorlaatste kolom de GSC-nummers van reeds gebruikte vergelijksterren. De lijst is niet volledig en zal verder worden aangevuld. Deze vergelijksterren worden enkel ter informatie gegeven, het is niet verplicht om deze voor de waarnemingen te gebruiken. Het is mogelijk dat ze niet in het beeldveld van elke combinatie telescoop+camera passen.

Insturen waarnemingen

Bij het insturen van de waarnemingen, dien je het gebruikte instrumentarium op te geven (telescoop, CCD-camera, filters, ...; als deze steeds dezelfde zijn, hoef je dit natuurlijk maar één keer op te geven) en de gebruikte vergelijk- en checksterren (identificatie in een catalogus zoals GSC of USNO, of de positie) of een beeld waarop de veranderlijke en de vergelijk- en checksterren aangeduid zijn. Verder dient het outputbestand van een fotometriepakket zoals AIP4Win, MaxIm DL, Mira of MuniWin meegestuurd te worden.

HADS-waarnemingen in 2012

Ster	Jan	Feb	Mar	Apr	Mei	Jun	Jul	Aug	Sep	Okt	Nov	Dec
GSC 1306-0466	AB
GSC 3755-0845	AA

HADS-waarnemingen in 2011

Ster	Jan	Feb	Mar	Apr	Mei	Jun	Jul	Aug	Sep	Okt	Nov	Dec
GP And									KP	JH	JH
V460 And	FN									HH	CW	AA
V524 And										KP	HH
V544 And										HH	KP
CY Aqr									HH	KP		HH
YZ Boo		KP		BS, CWR	AA, CWR	CWR	CWR
V367 Cam			JH, SK							MV
V376 Cam		KP	JVW, KP			JVW				MV, JVW
AD CMi			HH
V792 Cep										KP
XX Cyg						HH	CWR	CWR	CWR	HH
V2455 Cyg									HH	HH
LW Dra				JVW	JVW			CWR	JVW	JVW	JVW
DY Her						CWR	CWR
KZ Lac										KP	KP
EH Lib				AA
SZ Lyn	RP, CWR		HH
V593 Lyr					AA			RP	AB
V337 Ori	FN	MV	MV								RP
DY Peg									MV	KP		RP
GW UMa	KP, RP	AA		RP
GSC 0191-1282			JH, AA
GSC 0321-0314				HH
GSC 0429-2098						HH
GSC 0612-0771										JH
GSC 0753-1489	HH		MV
GSC 1076-0158								HH
GSC 1158-0921									MV	JH, KP		AA
GSC 1220-1131	HH									HH
GSC 1306-0466	HH	AB
GSC 1442-1358		JH		HH, AA
GSC 1750-1237											JH
GSC 2043-1201					AA
GSC 2108-1564						JH			AB
GSC 2290-1195			JH							HH
GSC 2566-1398				RP		AA
GSC 2696-1396									HH
GSC 2843-1999	JH								MV	MV	MV, AA
GSC 2847-0586	KP									MV	MV
GSC 2861-0970	JH	RP	FN							MV	MV
GSC 2977-0238	KP		KP
GSC 3004-0870		HH	AB, HH
GSC 3074-0114			AA
GSC 3428-1497	JH		HH								MV
GSC 3483-0746				RP
GSC 3489-0868					AA	AA
GSC 3755-0845	BS		FN						MV		AB, MV	RP
GSC 3832-0152	KP		HH, RP	HH, RP
GSC 3863-0740	KP		KP, RP	RP						MV
GSC 3934-1904						JH				AB
GSC 4417-0394		KP				AA
GSC 4464-0924	JVW			JVW		JVW				HH, JVW		JVW
GSC 4500-0083		HH							MV	KP
GSC 4552-1498	KP		FN, AA, HH
GSC 4556-1113	JVW	JVW	JVW	JVW	JVW	JVW	JVW	JVW	JVW	JVW	JVW	JVW
GSC 4638-0455		KP	JVW	JVW
GSC 4923-0693				AA, AB, RP
GSC 5018-1085				AA
NSVS 11672463									HH

Waarnemers

Initialen	Naam
AA	Anthony Ayiomamitis
AB	Antoine Baillien
BS	Bart Staels
CWR	C.W. Robertson
ET	Emmanuel Thienpont
FN	Frans Nieuwenhout
HH	Hubert Hautecler
JH	Josch Hambsch
JVW	Jeroen Van Wassenhove
KP	Kostas Panagiotopoulos
MV	Maarten Vanleenhove
PL	Patricia Lampens
PVC	Paul Van Cauteren
RP	Roger Pickard
SD	Sjoerd Dufoer
SH	Serge Hoste
SK	Stelios Kleidis

Programmasterren

Ster	RA	Dec	Max	Min	Periode (uur)	Laatste waarneming		Vergelijksterren	Afstand (graden) tot de maan op Kies datum
GSC 4500-0083	00 09 49.3	+80 21 41	13.7	14.0	2.04	Okt 2011	•••	4500-623, 4500-571, 4500-887
GP And	00 55 18.1	+23 09 49	10.4	11.0	1.89	Nov 2011	••
V524 And	01 05 47.3	+44 35 04	12.3	12.7	2.27	Nov 2011	••	2811-606, 2811-876, 2811-764, 2811-478
GSC 0612-0771	01 06 18.3	+08 46 13	11.2	11.5	1.51	Okt 2011	•••
V792 Cep	01 08 01.2	+84 47 25	13.7	14.1	3.20	Okt 2011	•••
GSC 2290-1195	01 09 22.3	+36 02 17	13.6	13.8	1.87	Okt 2011	•••	2290-1218, 2290-1008
GSC 1750-1237	01 10 24.1	+27 19 15	12.9	13.2	2.09	Nov 2011	••
DW Psc	01 30 26.9	+08 41 34	13.7	14.4	1.43	Nov 2010	••••••••••••••
V544 And	01 44 27.9	+37 58 54	13.0	13.5	2.57	Nov 2011	••	2815-1413, 2815-872
GSC 0628-0348	01 45 28.6	+12 54 25	8.9	9.3	3.52	Sep 2010	••••••••••••••••
GSC 1220-1131	02 16 30.2	+21 17 49	10.8	11.1	1.95	Okt 2011	•••	1220-1303, 1220-1755, 1220-1102
GSC 2843-1999	02 27 38.7	+43 14 43	13.5	13.9	1.49	Nov 2011	••
V460 And	02 34 14.2	+42 14 27	13.2	13.8	1.80	Dec 2011	•	2840-1209, 2840-1419, 2840-853
GSC 2847-0586	03 04 08.4	+38 30 53	10.9	11.1	3.39	Nov 2011	••	2847-1217, 2847-212
GSC 2861-0970	03 22 42.7	+39 06 35	12.2	12.6	2.64	Nov 2011	••	2861-317, 2861-679
V367 Cam	04 40 55.2	+53 38 07	10.7	11.0	2.92	Mar 2011	••••••••••	2861-317, 2861-680
V376 Cam	04 57 20.9	+79 20 59	11.8	12.2	3.37	Okt 2011	•••	4519-1077, 4519-312, 4519-1588, 4519-1175
GSC 1306-0466	05 39 52.2	+20 01 09	11.8	12.2	2.08	Feb 2011	•••••••••••	1306-798, 1306-599, 1306-777
V337 Ori	05 59 20.5	+20 02 04	11.3	11.6	4.83	Nov 2011	••	1320-900, 1320-722
GSC 3755-0845	06 05 02.0	+55 09 51	10.4	10.7	1.83	Dec 2011	•
GSC 0753-1489	07 04 52.4	+10 27 24	12.2	12.6	2.24	Mar 2011	••••••••••	753-1708, 753-1847, 753-1782
GSC 0191-1282	07 37 58.4	+05 52 28	12.8	13.2	1.14	Mar 2011	••••••••••
AD CMi	07 52 47.2	+01 35 50	9.2	9.5	2.95	Mar 2011	••••••••••
SZ Lyn	08 09 35.8	+44 28 18	9.1	9.7	2.89	Mar 2011	••••••••••	2979-1329, 2979-1343
GSC 2977-0238	08 19 17.6	+41 59 00	10.6	11.0	1.82	Mar 2011	••••••••••	2977-577, 2977-345, 2977-208
GSC 3428-1497	09 21 02.5	+49 05 54	9.3	9.8	1.78	Nov 2011	••
GSC 3004-0870	10 21 35.3	+40 31 41	13.8	14.3	1.97	Mar 2011	••••••••••	3004-932, 3004-1055, 3004-386
GW UMa	10 44 11.3	+44 40 44	9.5	10.0	4.88	Apr 2011	•••••••••	3011-2535, 3011-2527
GSC 4552-1498	11 24 25.5	+77 42 15	12.9	13.4	1.34	Mar 2011	••••••••••	4552-1799, 4552-2, 4552-1765, 4552-1725
GSC 4923-0693	11 25 18.4	-00 47 14	13.0	13.7	1.60	Apr 2011	•••••••••	4923-521, 4923-716
GSC 3832-0152	11 48 42.0	+54 43 01	11.7	12.1	2.19	Apr 2011	•••••••••	3832-144, 3832-179
GSC 4556-1113	12 03 16.9	+80 33 43	11.5	11.9	2.07	Dec 2011	•	4556-1183, 4556-917
GSC 1442-1358	12 13 40.8	+17 14 37	11.9	12.2	1.97	Apr 2011	•••••••••	1442-756, 1442-1294
GSC 3031-0307	13 30 03.4	+43 30 14	14.3	14.6	2.40		••••••••••••••••••••••
GSC 0321-0314	14 24 43.4	+04 38 50	12.9	13.5	1.88	Apr 2011	•••••••••	321-686, 321-422
GSC 3863-0740	14 41 38.1	+56 26 17	11.4	11.7	4.74	Okt 2011	•••
GSC 3043-0463	14 50 07.7	+38 14 56	13.7	14.0	2.50		••••••••••••••••••••••
EH Lib	14 58 56.0	-00 56 52	9.5	10.0	2.33	Apr 2011	•••••••••	4987-657, 4987-449
GSC 2566-1398	15 22 21.6	+32 58 45	11.9	12.3	2.18	Jun 2011	•••••••	2566-1145, 2566-1520, 2566-1248
GSC 4417-0394	15 22 39.8	+74 15 17	12.5	13.0	3.16	Jun 2011	•••••••	4417-71, 4417-414
YZ Boo	15 24 07.0	+36 52 01	10.3	10.8	2.50	Jul 2011	••••••	2569-1050, 2569-1184
GSC 4638-0455	15 35 30.4	+85 37 38	12.4	12.7	2.32	Apr 2011	•••••••••	4638-691, 4638-831
GSC 0933-0651	15 36 02.0	+11 06 58	12.5	13.0	2.53	Mei 2010	••••••••••••••••••••	933-447, 933-254
GSC 3489-0868	15 41 37.0	+51 59 25	13.4	13.7	2.08	Jun 2011	•••••••	3489-1138, 3489-1026
GSC 3483-0746	15 44 36.6	+46 19 22	12.4	12.7	2.71	Apr 2011	•••••••••	3483-573, 3483-585
GSC 5018-1085	15 46 13.5	-00 26 06	12.1	12.6	1.66	Apr 2011	•••••••••	5018-1007, 5018-585
CW Ser	15 53 09.8	+06 05 26	11.7	12.1	4.54	Jun 2010	•••••••••••••••••••	365-1085, 365-1194
GSC 2043-1201	16 26 43.1	+23 29 42	11.9	12.2	1.87	Mei 2011	••••••••
V1116 Her	16 30 16.5	+16 55 06	11.5	11.8	2.27	Aug 2010	•••••••••••••••••	1510-1194, 1510-1134, 1506-190
DY Her	16 31 18.0	+11 59 52	10.2	10.7	3.57	Jul 2011	••••••	968-1532, 968-1002
GSC 3074-0114	16 41 06.9	+40 42 28	13.8	14.5	1.23	Mar 2011	••••••••••	3074-745, 3074-86
V1086 Her	16 48 39.3	+30 27 45	13.4	13.7	3.13	Mei 2010	••••••••••••••••••••	2589-422, 2589-426
GSC 2080-0986	17 37 00.8	+25 32 10	13.3	13.6	2.38	Jun 2010	•••••••••••••••••••	2080-1196, 2080-1194
GSC 0429-2098	17 52 45.1	+07 00 41	10.8	11.2	3.51	Jun 2011	•••••••	428-877, 428-340
V593 Lyr	18 32 06.6	+40 35 56	12.4	13.0	2.45	Sep 2011	••••	3109-1011, 3109-1733, 3109-1955, 3109-1092
GSC 2108-1564	18 47 43.7	+23 13 13	11.4	11.7	2.35	Sep 2011	••••	2108-1239, 2108-1316
LW Dra	19 06 26.4	+68 29 02	11.1	11.4	2.84	Nov 2011	••	4431-1265, 4431-1469, 4431-1325. 4431-1126
GSC 1594-2234	19 07 24.0	+19 01 24	10.5	10.8	3.28	Sep 2010	••••••••••••••••	1594-2244, 1594-2151, 1594-2207
GSC 3934-1904	19 39 55.8	+52 35 13	10.9	11.2	2.62	Okt 2011	•••
GSC 1061-1651	19 43 54.1	+09 50 29	12.3	12.6	3.81	Jul 2010	••••••••••••••••••
XX Cyg	20 03 15.6	+58 57 17	11.3	12.1	3.24	Okt 2011	•••	3948-1514, 3948-2431, 3948-1768
GSC 1076-0158	20 08 12.0	+10 50 48	11.9	12.3	2.08	Aug 2011	•••••	1076-608, 1076-1516
NSVS 14243430	20 11 34.5	+07 51 04	13.0	13.5	2.07	Jun 2010	•••••••••••••••••••
GSC 4464-0924	20 52 31.4	+70 54 39	12.4	12.7	1.94	Dec 2011	•	4464-797, 4464-770, 4464-836
GSC 2696-1396	20 58 45.4	+34 06 47	12.8	13.0	2.47	Sep 2011	••••	2696-288, 2696-648
V2455 Cyg	21 28 24.6	+46 40 31	8.5	9.0	2.26	Okt 2011	•••	3590-277, 3590-2157, 3590-739
NSVS 11672463	21 51 52.3	+17 44 44	13.3	13.5	2.59	Sep 2011	••••
KZ Lac	22 18 46.5	+50 31 48	14.5	15.2	2.51	Nov 2011	••
CY Aqr	22 37 47.8	+01 32 05	11.3	11.8	1.46	Dec 2011	•	567-1826, 567-1658
GSC 1158-0921	22 39 54.2	+13 26 14	12.7	13.1	1.55	Dec 2011	•
DY Peg	23 08 51.2	+17 12 56	10.0	10.6	1.75	Dec 2011	•	1712-984, 1712-366, 1712-1246

Opmerking:

13-01-2012: Een van de HADSen was fout geïdentificeerd: het was niet GSC 191-1230, maar GSC 191-1282.

Laatste aanpassing: 13 januari 2012

Contact: patrickwils at yahoo dot com.